
Mąka to podstawowy składnik większości wypieków – od chrupiącego chleba po delikatne ciasta. Włosi, mistrzowie sztuki kulinarnej, doskonale wiedzą, że tylko dzięki starannie dobranym składnikom – w tym wysokiej jakości mące – można przygotować przepyszne pizze, makaron czy wypieki, takie jak focaccia i ciabatta. Dzięki wykorzystaniu tradycyjnych receptur i autentycznych technik, każda potrawa nabiera niepowtarzalnego charakteru. Poznaj tajniki oryginalnej włoskiej mąki w naszym artykule.
Tradycja wyrobu mąki we Włoszech
Już w starożytności młyny Italii korzystały z żyznych osadów aluwialnych u podnóża Alp oraz gleb wulkanicznych Kampanii i Sycylii. Sycylii. Unikalne warunki uprawy sprawiały, że ziarno pszenicy nabierało niespotykanej wartości odżywczej i intensywnego smaku. Podłoże bogate w potas, magnez i fosfor wpływało na większą zawartość białka w ziarnie, a co za tym idzie – na mocniejszą strukturę glutenu i lepszą zdolność ciasta do zatrzymywania dwutlenku węgla. Dzięki temu ówczesny chleb wyrastał wyżej, a ciasto do pizzy miało sprężystą, ale lekką strukturę.
Pszenica durum i semolina – podstawa prawdziwych włoskich makaronów
Jednym z najważniejszych składników tradycyjnej włoskiej kuchni jest semolina, czyli mąka z pszenicy durum. Semolina to grubo mielona mąka o charakterystycznym żółtym odcieniu, która wyróżnia się wysoką zawartością białka i glutenu.
W porównaniu ze zwykłą mąką pszenicy miękkiej:
- zawiera więcej białka (ok. 12–14 %),
- ma wyższy indeks glikemiczny, ale wolniej wchłania wodę,
- nadaje potrawom subtelnie orzechowy posmak.
Ciasto makaronowe z semoliny jest zwarte i doskonale zachowuje kształt po ugotowaniu, a ravioli czy orecchiette zachowują typową dla włoskiego jedzenia jędrność, określaną jako al dente. To właśnie dzięki takim właściwościom semolina cieszy się niezmienną popularnością wśród miłośników włoskiej kuchni.
Bogactwo włoskich młynów – pszenica zwyczajna, orkisz i kukurydza
Choć durum króluje w świecie pasty, włoskie młyny mielą także pszenicę zwyczajną – podstawę ciabattery czy panettone.
Mąka orkiszowa (farina di farro) to kolejny istotny wyrób na Półwyspie Apenińskim. Orkisz był popularny już w czasach gladiatorów i zawiera mnóstwo składników odżywczych potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Mąka orkiszowa jest ceniona za orzechowy aromat i wysoką zawartość mikroelementów.
Mąka kukurydziana (farina di mais) znajduje szerokie zastosowanie w przepisach regionalnych – jej lekko słodkawy smak nadaje wypiekom unikalny charakter. W północnych Włoszech tradycyjnie mąkę kukurydzianą gotuje się z wodą i odrobiną soli na gęstą papkę i podaje na okrągłej drewnianej tacy w formie placka.
Mąka typu 00 – sekret idealnej pizzy
Mąki włoskie typ 00, znane również jako doppio zero, uznawane są za prawdziwy złoty standard w świecie wypieków. Oznaczenie „00” (doppio zero) odnosi się do poziomu popiołu, czyli pozostałości mineralnej po spaleniu próbki. Mąki typu 00 po zmieleniu zachowują zerową lub minimalną zawartość popiołu i minerałów. Ta redukcja otrąb i mikrocząstek:
- pozwala uzyskać aksamitne, elastyczne ciasto,
- sprzyja równomiernej fermentacji – drożdże nie napotykają na fragmenty łuski,
- skutkuje lżejszym, lepiej napowietrzonym miękiszem.
Brzegi pizzy wypieczonej z mąki typu 00 są dzięki temu bardziej chrupiące, a środek pozostaje miękki. Warto pamiętać, że stosowanie jakichkolwiek zamienników, np. popularnej w Polsce mąki tortowej niekorzystnie wpłynie na konsystencję i smak wypieków. Restauratorzy powinni wybierać oryginalne włoskie mąki do pizzy z hurtowni jeśli zależy im na odtworzeniu prawdziwego oryginalnego smaku włoskiej pizzy.
Typ 00 znakomicie sprawdza się także w pieczywie podawanym w restauracjach jako antipasti. Delikatna struktura ciasta ciabatty i focacci wypieczonego na mące typu 00 idealnie komponuje się z włoską oliwą z pierwszego tłoczenia.
W ciastach słodkich – pan di Spagna, babka Pandoro – drobno mielona 00 zapewnia jedwabistą kruchość, trudną do osiągnięcia przy użyciu mocniejszych mąk północnoeuropejskich.
Najlepsze włoskie mąki do restauracji i lokali gastronomicznych
Molino Piantoni - włoska mąka pszenna typ 00 MD, ceniona za swoją wyjątkową jakość oraz tradycyjne metody młócenia. Charakteryzuje się doskonałym przesiewem i bardzo niską zawartością popiołu, co gwarantuje idealną strukturę ciasta, niezastąpioną przy wypieku pizzy i makaronów.
Caputo Semola - semolina produkowana z pszenicy durum, podwójnie mielona w celu uzyskania kremowej, złocistej barwy. Jej wyraźnie orzechowy smak oraz wysoka zawartość białka sprawiają, że jest niezastąpiona przy przygotowywaniu tradycyjnych makaronów oraz pieczywa.